Wyłudzenia kredytów to wciąż realny problem, a ofiarami oszustów padają przede wszystkim „statystyczni Polacy”. Dobrym przykładem może być tu pan Adam, pięćdziesięciolatek z Wałcza, którego historię opisuje portal BIK.
Jak działają oszuści wyłudzający kredyty? Historia pana Adama
Pan Adam, który padł ofiarą wyłudzenia ma do spłaty 15 kredytów na kilkadziesiąt tysięcy złotych. O całej sprawie dowiedział się, kiedy komornik wszedł na jego konto i zablokował środki. Po pobraniu Raportu BIK mężczyzna dowiedział się, że cały proceder trwał od 2 lat! Zaczęło się od wyłudzeń drobnych kwot w pozabankowych firmach pożyczkowych. Pierwsze pożyczki opiewały na stosunkowo małe kwoty – 200, 300, 500 zł. Apetyt przestępcy rósł w miarę jedzenia: jeden z ostatnich kredytów wyniósł aż 8 tys. zł. Ze względu na fakt, że oszust używał innego adresu, pożyczkodawcy wysyłali ponaglenia, które nigdy nie docierały do pana Adama. Kiedy pożyczkodawcy przekazali sprawę firmom windykacyjnym, te wniosły sprawę do działającego w trybie uproszczonym e-sądu, który zaocznie, bez dokładnej weryfikacji tożsamości pozwanego, wydał wyrok [ 1 ].
Czy łatwo wziąć kredyt lub pożyczkę na skradzione dane?
Ze względu na procedury bezpieczeństwa wdrożone przez banki i firmy pożyczkowe wzięcie kredytu na skradzione lub wyłudzone dane osobowe nie jest łatwe. Jak pokazuje jednak praktyka — dla chcącego nic trudnego. W raporcie InfoDOK podsumowującym I kw. 2024 roku możemy przeczytać:
Policjanci Zarządu w Lublinie Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości realizując ustalenia własne, dokonali zatrzymania mężczyzny, który podszywając się pod osoby pokrzywdzone oraz posługując się przy tym podrobionymi dokumentami tożsamości, oraz podrobionymi zaświadczeniami o zatrudnieniu i wysokości osiąganych dochodów, zakładał rachunki bankowe, a następnie działając za pośrednictwem sieci Internet, wnioskował o udzielnie pożyczek gotówkowych w bankach oraz innych instytucjach finansowych czym działał na szkodę pokrzywdzonych. Łączne straty poniesione do chwili obecnej przez pokrzywdzonych wynoszą ponad 250 tys. zł. Podczas dokonanych przeszukań mieszkań zajmowanych przez zatrzymanego oraz użytkowanego przez niego pojazdu funkcjonariusze ujawnili i zabezpieczyli szereg przedmiotów, które służyły do dokonywania przestępstw. Były to telefony komórkowe, kilkadziesiąt kart SIM, komputer przenośny, podrobione dowody osobiste, karty bankomatowe uzyskane w wyniku podszywania się pod osoby pokrzywdzone, które służyły do wypłat pieniędzy z bankomatów, pieczątki na różne dane firm, oraz opisane jako „główny księgowy”, „prezes zarządu” itp [ 2 ].
Jak sprawdzić, czy ktoś wziął na mnie kredyt?
Jak sprawdzić, czy ktoś wyłudził kredyt na Twoje dane?
Przykład pana Adama udowadnia, że choć wzięcie kredytu na skradzione lub wyłudzone dane osobowe nie jest łatwe, wciąż jest możliwe. Chcesz sprawdzić, czy ktoś wziął kredyt gotówkowy lub pożyczkę pozabankową na Twoje dane? Oto co możesz zrobić, by sprawdzić, czy oszust nie użył Twoich danych z dowodu i nie zaciągnął finansowania.
Pobierz Raport BIK
Raport BIK przygotowany przez Biuro Informacji Kredytowej zawiera informacje o aktualnie spłacanych oraz spłaconych w przeszłości kredytach, pożyczkach, zadłużeniach na kartach kredytowych i debetowych. Jeśli chcesz sprawdzić, czy ktoś wziął na Ciebie kredyt, pobierz raport. Jeśli znajdziesz w nim zobowiązania, których nie zaciągałeś osobiście, to jawny dowód, że ktoś złożył wniosek o kredyt bez Twojej wiedzy. Jak wygenerować raport?
Aby wygenerować Raport BIK:
- Załóż konto w BIK. Wejdź na stronę BIK (www.bik.pl) i naciśnij przycisk Załóż konto umieszczony w prawym górnym rogu ekranu. Następnie potwierdź swoją tożsamość zgodnie z wytycznymi na stronie.
- Pobierz raport. Jeśli weryfikacja tożsamości zakończyła się sukcesem, możesz pobrać Raport BIK o sobie. Aby to zrobić, zaloguj się na swoje konto, otwórz sekcję Raporty, a następnie – Raport o mnie. Wybierz interesujący Cię pakiet usług (możesz wybrać pojedynczy raport lub pakiet raportów i alerty BIK) i podążaj za dalszymi instrukcjami. Raport możesz pobrać w formie pliku PDF lub przeglądać go wygodnie na ekranie komputera.
Koszt pojedynczego Raportu BIK to 54 zł. Raz na pół roku możesz także pobrać darmowy Raport BIK online w formie kopii danych. Aby to zrobić:
- Załóż konto na portalu BIK i zweryfikuj swoje dane zgodnie z powyższą instrukcją.
- Zaloguj się na nie i otwórz zakładkę Kontakt (symbol koperty umieszczony w prawym górnym rogu strony).
- Wyślij wiadomość z wnioskiem o otrzymanie bezpłatnej kopii danych na swój temat. W wiadomości nie używaj słów raport BIK. Kopia danych nie jest bowiem tradycyjnym raportem.
- Poczekaj na odpowiedź. Kopię danych dostaniesz w ciągu 30 dni.
Sprawdź, czy w rejestrze dłużników figurują zobowiązania na Twoje nazwisko
Jak sprawdzić długi po PESELU w rejestrach dłużników? Rejestry dłużników to potoczna nazwa rejestrów prowadzonych przez Biura Informacji Gospodarczej (np. BIG InfoMonitor czy Krajowy Rejestr Długów — KRD). Znajdują się z nich informacje o wpisanych do rejestru nieterminowo spłaconych zobowiązaniach. Przedmiotem wpisu może być nieterminowa spłata kredytu lub pożyczki (także takiego, który ktoś wyłudził na Twoje dane), alimentów, czynszu, opłat za media czy mandatu (o tym, w jakich okolicznościach wierzyciel może umieścić Twoje dane w rejestrze, przeczytasz w artykule Kto i jak może dokonać wpisu do KRD? Poradnik). Zaglądając do rejestru dłużników, dowiesz się, czy nie masz zobowiązań, o których nie wiesz (w tym także kredytu lub pożyczki, których osobiście nie zaciągnąłeś).
Jak sprawdzić, czy Twoje dane figurują w rejestrze dłużników KRD?
Aby sprawdzić, czy nie padłeś ofiarą oszustwa i nie masz długów, o których nie wiesz:
- Wejdź na stronę KRD (https://krd.pl) i naciśnij przycisk Sprawdź swój PESEL umieszczony w prawej części ekranu.
- Wybierz preferowany przez siebie pakiet: za 49 zł lub 79 zł (raz na pół roku możesz pobrać darmowy raport KRD). Po wyborze pakietu naciśnij przycisk Kup pakiet.
- Wypełnij formularz rejestracyjny, wpisując: imię i nazwisko, numer telefonu komórkowego, adres e-mail, kod pocztowy i kraj zamieszkania. Wpisz numer PESEL (będzie on Twoim loginem), utwórz hasło do konta i zaznacz wymagane zgody. Naciśnij przycisk Dalej.
- Sprawdź, czy wpisane dane się zgadzają i naciśnij przycisk Dalej.
- Jeśli Twoje konto zostało utworzone, zaloguj się. Aby w pełni korzystać z usług KRD BIG, zweryfikuj swoją tożsamość. Dzięki temu potwierdzisz swoją wiarygodność i udowodnisz, że jesteś osobą, za którą się podajesz i nikt się pod Ciebie nie podszywa.
- Jeśli weryfikacja tożsamości zakończyła się pozytywnie, zaloguj się do panelu klienta.
- Wejdź do zakładki Sprawdzanie, która znajduje się w lewym górnym rogu.
- Wybierz z opcji Sprawdź, czy jesteś wpisany do Krajowego Rejestru Długów.
- Naciśnij przycisk Pobierz Raport na swój temat.
- Raport znajdziesz w zakładce Raporty.
Ważne: procedury sprawdzenia, czy nie masz zobowiązań finansowych, o których nie wiesz, w każdym BIG-u są podobne. Swoje dane możesz więc z powodzeniem sprawdzić także w BIG InfoMonitor czy Rejestrze Dłużników ERIF.
Jak uchronić się przed kradzieżą tożsamości i zaciągnięciem chwilówki na Twoje dane osobowe?
Nie od dziś wiadomo, że zdecydowanie lepiej dmuchać na zimne niż ponosić konsekwencje nieprzemyślanych działań. Aby uchronić się przed działaniem oszustów:
- zastrzeż swój numer PESEL. Możesz zrobić to w aplikacji mobilnej mObywatel, na stronie www.mobywatel.gov.pl lub w urzędzie gminy;
- wykup alerty BIK. Usługa Alerty BIK jest dostępna m.in. w pakiecie z raportem BIK. Dzięki alertom dostaniesz powiadomienie SMS, gdy ktoś złoży wniosek kredytowy na Twoje dane, czyli będzie probował zaciągnąć zobowiązanie na skradzione lub wyłudzone personalia. Dzięki alertowi będziesz mógł maksymalnie szybko zareagować, uprzedzając próbę wyłudzenia;
- nie korzystaj z usług firm pożyczkowych, o których nigdy wcześniej nie słyszałeś. Zwłaszcza jeśli pożyczkodawcy żądają od Ciebie wniesienia opłat przed rozpatrzeniem wniosku. Nawet jeśli desperacko szukasz kredytu dla zadłużonych, zdecydowanie lepiej przemyśleć inne opcje niż podjąć decyzję, która może okazać się bardzo przykra w skutkach;
- jeśli zgubisz dowód osobisty (lub inny dowód tożsamości) albo gdy ktoś go ukradnie, koniecznie zgłoś ten fakt na policję i w banku;
- nie pozwól, aby ktokolwiek wykonywał skan Twojego dowodu osobistego, jeśli nie jest to absolutnie konieczne.
[ 1 ] https://www.bik.pl/poradnik-bik/wyludzenie-kredytu-tak-dzialaja-oszusci