Sięgnięcie po kredyt lub pożyczkę oznacza z reguły konieczność pokrycia dodatkowych kosztów: prowizji i odsetek. W artykule wyjaśnimy, czym jest prowizja, czym są odsetki i jakie są najważniejsze różnice między nimi. Podpowiemy także, jakie są maksymalne podyktowane przepisami limity opłat okołokredytowych.
Z tego artykułu dowiesz się:
- czym jest prowizja;
- czym są odsetki;
- czym się różnią odsetki od prowizji;
- ile wynosi maksymalna, określoną prawem wartość odsetek dla kredytów;
- ile wynosi maksymalna kwota pozaodsetkowych kosztów kredytu.
Koszty sięgnięcia po pożyczkę i kredyt są dla wielu osób najważniejszymi parametrami przemawiającymi za sięgnięciem po konkretny produkt finansowy. Nic dziwnego. To właśnie od nich zależy bowiem całkowity koszt kredytu oraz miesięczna rata kredytu. Najpopularniejsze koszty związane z pożyczeniem pieniędzy w banku, spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej czy pozabankowej instytucji finansowej to prowizja i odsetki. Sprawdźmy, czym są w praktyce i czym się od siebie różnią.
Czym jest prowizja przy udzielaniu kredytu?
Co to jest prowizja kredytu? Prowizja to jednorazowa opłata za udzielenie kredytu lub pożyczki. Instytucja pobiera ją w związku z przygotowaniem analizy wniosku kredytowego oraz uruchomieniem finansowania.
Kredytodawca dodaje zazwyczaj kwotę prowizji do kwoty kredytu, zwiększając tym samym całkowitą kwotę do spłaty. Czasem zdarza się także, że potrąca kwotę prowizji z kwoty kredytu.
Ile prowizji od kredytu nalicza z reguły kredytodawca?
Średnie wartości prowizji za udzielenie kredytu dla kredytów konsumenckich (czyli kredytów dla osób fizycznych — konsumentów) wynoszą obecnie od kilku do kilkunastu procent całkowitej kwoty kredytu w przypadku kredytów gotówkowych i około 1 — 3 procent w przypadku kredytów hipotecznych. W przypadku kredytów dla firm wartości prowizji kształtują się z reguły w przedziale od kilku do kilkunastu procent kwoty finansowania.
Czym są odsetki i jak wpływają na całkowity koszt kredytu?
Odsetki to opłata za możliwość skorzystania z pożyczonego od instytucji finansowej kapitału.
Dłuższy okres spłaty kredytu niesie za sobą konieczność regulowania odsetek dłużej. A to z kolei przekłada się na wyższy całkowity koszt kredytu. Jeśli zależy Ci na tym, aby zapłacić jak najmniej odsetek, wybierz możliwie jak najkrótszy okres spłaty finansowania.
Czym różnią się odsetki od prowizji?
Prowizja a odsetki — czym się od siebie różnią? Prowizja to opłata pobierana od kredytobiorcy jednorazowo. Ma też charakter fakultatywny — kredytodawca może, lecz nie musi jej naliczać. Odsetki natomiast naliczane są od każdej raty i spłacane przez cały okres kredytowania.
Maksymalne oprocentowanie kredytu a prawo
Czy bank może pobierać odsetki o dowolnej wartości? Nie. W przypadku kredytów i pożyczek oprocentowanie w skali roku nie może wynieść więcej niż dwukrotność wysokości odsetek ustawowych. Odsetki ustawowe są równe sumie referencyjnej stopie procentowej NBP i 3,5%.
W 2024 r. maksymalne oprocentowanie kredytu nie może być więc wyższe niż 18,5%.
Ile wynoszą maksymalne koszty opłat pozaodsetkowych, jakie może ponieść kredytobiorca?
Prawo reguluje nie tylko maksymalne kwoty odsetek od kredytu, ale także limity kosztów pozaodsetkowych. Należą do nich wszystkie opłaty towarzyszące pożyczeniu pieniędzy poza odsetkami. Może być to prowizja od kredytu, ubezpieczenie czy koszty związane z obsługą rachunku bankowego. Zgodnie z zapisami ustawy o kredycie konsumenckim, w przypadku kredytów udzielanych konsumentom nie mogą one przekroczyć 45 procent całkowitej kwoty kredytu.
Czy banki zawsze pobierają odsetki od kredytu?
Odsetki od kredytu stanowią zysk kredytobiorcy. Choć teoretycznie instytucje finansowe nie muszą ich pobierać, w praktyce wszystkie banki pobierają odsetki. Jedynym odstępstwem od tej reguły są darmowe chwilówki udzielane nowym klientom przez pozabankowe instytucje finansowe. Jeśli sięgniesz po pierwszą pożyczkę online w konkretnej firmie pożyczkowej i spełnisz stawiane przez pożyczkodawcę wymagania, pożyczysz kilka tysięcy złotych bez odsetek i prowizji. Warunkiem braku opłat jest jednak terminowa spłata zobowiązania. W zależności od konkretnego pożyczkodawcy na spłatę darmowego kredytu będziesz miał od 30 do 61 dni. Jeśli spóźnisz się ze zwrotem pieniędzy choćby jeden dzień, pożyczkodawca będzie miał prawo naliczyć odsetki w ustawowej wysokości.
Kredyt bez prowizji — czy to możliwe?
Czy firmowy kredyt bez prowizji jest możliwy? Czy osoba fizyczna może sięgnąć po finansowanie bez prowizji? Aby przyciągnąć nowych klientów i zwiększyć swoją konkurencyjność pośród innych instytucji finansowych, kredytodawcy często rezygnują z naliczania prowizji. Pamiętaj jednak, że kredyt bez prowizji wcale nie musi być tańszy niż ten z naliczoną opłatą. Jak to możliwe? Czasem zdarza się bowiem, że aby „wyjść na swoje” banki rekompensują sobie brak prowizji wyższymi odsetkami.
Przed zawarciem umowy kredytowej, zwróć więc uwagę nie tylko na wartość odsetek i prowizji, ale przede wszystkim na całkowitą kwotę do spłaty i RRSO — rzeczywistą roczną stopę oprocentowania finansowania. RRSO najlepiej ilustruje, ile w praktyce zapłacisz za pożyczone pieniądze.
Rada: Porównując RRSO poszczególnych produktów i pożyczek, upewnij się jednak, że wykonujesz porównanie dla tych samych parametrów finansowania (kwoty i okresu spłaty). Jeśli obie wartości będą różne, analiza nie będzie miarodajna.
Chcesz wziąć kredyt? Dokładnie przeczytaj zapisy umowy
Jeśli planujesz sięgnąć po finansowanie w banku lub firmie pożyczkowej, przed podjęciem ostatecznej decyzji dokładnie przeanalizuj zapisy umowy kredytu. Zapoznaj się z formularzem informacyjnym, który kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie zapisów prawa. Sprawdź, jakie koszty będziesz musiał ponieść w związku ze spłatą finansowania, jakie są koszty i zasady naliczania odsetek za opóźnienie i czy poza prowizją i oprocentowaniem konieczne będzie poniesienie także dodatkowych kosztów związanych z udzieleniem kredytu.